Literacki Nobel 2015 - Swiatłana Aleksijewicz

Swiatłana Aleksijewicz urodziła się 31 maja 1948 w ukraińskim mieście Iwano-Frankowsku. Jej ojciec był Białorusinem, matka - Ukrainką. Jako dziecko przeniosła się wraz z rodziną na Białoruś. Po ukończeniu szkoły Aleksijewicz pracował jako nauczycielka i jako dziennikarka. W latach 1967-1972 studiowała dziennikarstwo na Uniwersytecie w Mińsku.

Po ukończeniu studiów została skierowany do pracy w lokalnej gazecie w Brześciu w pobliżu granicy z Polską ze względu na jej opozycyjne poglądy. Później wróciła do Mińska i rozpoczęła pracę w gazecie Sel'skaja Gazety. Przez wiele lat zbierała materiały do swojej pierwszej książki (1985) „U wojny - nie żenskoje lico" („Wojna nie ma w sobie nic z kobiety") - jej podstawą są wywiady z setkami kobiet, które były świadkami II wojny światowej. Pozycja ta jest pierwszą w wielkim cyklu „Głosy utopii", w którym życie w Związku Radzieckim jest przedstawione z perspektywy jednostki.

Poprzez jej niezwykłą metodę - starannie skomponowany kolaż ludzkich głosów - Aleksijewicz pogłębia nasze zrozumienie całej epoki. Konsekwencje katastrofy atomowej w Czarnobylu w 1986 roku są tematem „Černobyl'skaja molitva" (1997; Krzyk Czarnobyla). „Cinkovye mal'čiki" (1990; Cynkowi chłopcy) jest portretem wojny Związku Radzieckiego w Afganistanie 1979-89, a jej tekst „Vremja sekund chènd" (2013; „Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka") jest najnowszą częścią „Głosów utopii". Inną wcześniejszą książka, która również należy do życiowego projektu autorki jest „Poslednije svideteli" (1985; „Ostatni świadkowie").

Ważny wpływ na pracę Aleksijewicz miały notatki pielęgniarki i autorki Sofii Fedorszenko (1888-1959) dotyczące doświadczeń żołnierzy w pierwszej wojnie światowej oraz sprawozdania białoruskiego autora Alesia Adamowicza (1927-1994) z II wojny światowej. Ze względu na krytykę właz białoruskich Aleksijewicz jest okresowo mieszkała za granicą, m. in. we Włoszech, Francji, Niemczech i Szwecji.

W ubiegłym roku Noblem w dziedzinie literatury wyróżniono .

Źródło: