Moje pierwsze samobójstwo

Miłośnicy Pilcha znajdą tu oczywiście szalone uwielbienie dla damskich wdzięków, osobliwe przygody czy mniej lub bardziej skryte popijanie. Natychmiast rozpoznają charakterystyczny, błyskotliwy, słodkokwaśny styl, pozwalający śmiać się w głos z Anki Chow Chow czy „początkującej piosenkarki w jaszczurczozielonej sukni”. A jednak pobrzmiewa w nim coś nowego: to Pilch nostalgiczny, a nawet poetycki, odwołujący się do rodzinnych wspomnień, które pod jego piórem tajemniczo odrywają się od ziemi.

„Inna parafia” to bowiem jego rodzinna Wisła i okolice: miejsce, w którym panują „luterskie zasady”, straszą „luterskie zmory”, ba, nawet stringi są „luterskie”! To Babka Pechowa, „tancerka Pana Boga”, a zarazem „wirtuozka kunsztu mycia i ubierania trupów”, jej drugi mąż, Dziadek Pech, próbujący bez powodzenia tak ustawić pięć zegarów, by dzwoniły jednocześnie czy majster Sztwiertnia, twórca cud-stolika do gry w szachy... To wreszcie dom, rodzice i dawni przyjaciele „ewangelickiego narratora wszechwiedzącego”: matka, ojciec, pracujący nad machiną samoczynnie zraszającą kwietniki balkonowe, niezwykle zdolny kolega Janek, któremu potem jakoś się nie powiodło...

– Powieść mniej jak powieść, a tom opowiadań więcej jak tom opowiadań? – pyta Najpiękniejsza Kobieta Świata. Bohatera to złości, a potem zastanawia się, czy aby faktycznie nie został odkryty jego sekret warsztatowy. Bo nowe opowiadania Pilcha z postaciami z przeszłości, które nikną, by powrócić, powiązane pajęczyną miłości i protestu, zachwytu, zdziwienia i bezradności, należy traktować jako jedną całość. „Na frazę, że jest tak strasznie, że aż śmiesznie, byłem zbyt niewinny i zbyt młody” – pisze Pilch, spoglądając wstecz z perspektywy pięćdziesięcioparolatka.

Pękamy ze śmiechu, czytając o kuchennej awanturze rodziców narratora, w której matka wylewa na ojca zupę grzybową, a on w nią słoikiem z kompotem. Chichoczemy na myśl, że „szkła kontaktowe prowadzą do eksterminacji okularnic”. Uśmiechamy się przy opowieści o „znakach” dawanych Babce w postaci stukania w kuchenne okno... W pewnym momencie – kiedy? – ten uśmiech zamiera. W ostatnim zdaniu zbioru bohater zwraca się do wyłuskanej nagle z pamięci, swej największej miłości: „Aria! Aria! Aria! Gdzie jest nasze życie?”.