„Miss Cicely Alexander” Whistlera w Muzeum Narodowym w Warszawie

„Najrozmaitsze i najbardziej zniuansowane szarości zlewały się w jakąś melodię tak pełną słodyczy i doskonałości, że można by ją odnaleźć tylko u Whistlera. Ale to wcale nie był Whistler” – pisał w 1909 roku o portretach Boznańskiej francuski krytyk Edouard Sarradin.

Boznańska, podobnie jak wielu jej współczesnych twórców działających w różnych centrach artystycznych, od Monachium przez Paryż, po główne ośrodki artystyczne Stanów Zjednoczonych, była zafascynowana sztuką Jamesa Whistlera. Ten artystyczny kosmopolita, urodzony w Stanach Zjednoczonych, miał okazję poznać , Anglię, a także kształcić się we Francji, gdzie był bliski kręgom ówczesnej awangardy. Pozostawał też pod silnym wpływem twórczości - ważnego również dla Boznańskiej - Diego Velazqueza, którego „Portret Marianny Austriaczki, królowej Hiszpanii” prezentowany jest w pierwszej sali warszawskiej wystawy.

Obraz Whistlera „Harmonia w szarości i zieleni: Miss Cicely Alexander” eksponowany jest na wprost wejścia do drugiej sali wystawy. Sąsiadują z nim obrazy Olgi Boznańskiej: „Ze Spaceru”, „Portret chłopca w gimnazjalnym mundurku” i „Dziewczynka z chryzantemami”, w których zwiedzający z łatwością odnajdzie inspiracje dziełem Whistlera. Malarka miała okazję poznać twórczość Amerykanina na wystawach w Monachium w 1888 i 1892 roku. Dowodzą one, jak bacznie artystka przyglądała się jego pracom. Niezwykle sugestywne jest zestawienie londyńskiego dzieła z warszawskim „Portretem chłopca w gimnazjalnym mundurku”, ich wydłużony format, sposób przedstawienia dziecka oraz charakterystyczna perłowoszara paleta wskazują na artystyczne pokrewieństwo tych dwojga artystów. Można o tym przekonać się do 25 marca, zanim znakomity obraz Whistlera powróci do Londynu.

Wystawę „Olga Boznańska (1865-1940)” w Muzeum Narodowym w Warszawie można zwiedzać do 2 maja 2015 roku.