19-05-2006
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Zbiór esejów poświęconych rozważaniom nad źródłami filozoficznych pytań, ktore ludzkość stawia od stuleci i które budzą ciągle tak samo wiele tajemnic. Szukanie źródeł owych pytań nie oznacza jednak w ujęciu Barbary Skargi wykładu z historii filozofii, a raczej prześledzenie szeregu przyczyn, jakie te pytania prowokowały, i wydarzeń, które modyfikowały udzielane przez kolejnych filozofów odpowiedzi. Książka nominowana do nagrody Nike 2006
Autorka - pisząc o czasie, złu czy doświadczeniu - utożsamia poszukiwanie źródeł metafizyki z odsłanianiem prawdy o kolejnych jej fenomenach. Unika przy tym konstruowania definicji, zamiast tego pokazując wielość znaczeń poszczególnych pojęć, splatanie się sensów i różnorodność rozwiązań proponowanych w poszczególnych epokach. Historia filozofii jest w tym ujęciu historią zagadek, i to wielu zagadek nierozwiązanych.
"Leszek Kołakowski powiedział kiedyś, że cała metafizyka redukuje się do rozważań nad bytem, czasem, złem, śmiercią i miłością. Tylko pięć pojęć, ale jakich pojęć, jakże trudna problematyka jest z nimi związana. By ją przedstawić, trzeba by napisać niejeden obszerny tom. W tej niewielkiej książce dotknęłam zaledwie dwóch kwestii. Dotyczą one czasu i zła. Ujęłam zaś je tylko z jednego, choć na pewno niezmiernie ważnego, punktu widzenia. Mam więc poczucie fragmentaryczności, skrótowości mych refleksji. Niech Czytelnik potraktuje je jako pierwszy krok ku metafizyce, jako próbę wejścia na jej niezmierzone drogi.
Każda droga ma początek, a zatem i myśl o metafizyce rodzi się w jakimś właściwym jej źródle. Co jednak znaczy źródło, jaki sens zawiera? Zaczęłam więc od refleksji nad pojęciem źródła i źródłowości. Te dwa pojęcia wyznaczyły też kierunek wszystkich następnych moich rozważań. I tak mówię kolejno o poszukiwaniu źródłowego czasu, następnie o źródłach zła. Ponieważ zaś problemy poruszone stale dotykały fenomenu doświadczenia, wypadało mi także coś powiedzieć i o jego źródłach, a następnie również o źródłach metafizyczności, tej dziwnej ludzkiej skłonności, jak ją określał Kant, która ujawniała swą moc i obecność w każdym podjętym w tej książce zagadnieniu". (ze wstępu)
Barbara Skarga
KWINTET METAFIZYCZNY
ISBN: 83-242-0562-4
Wydawnictwo Uniwersitas