Kraków: „Papusza” w „Dojrzałym kinie”

Pokazy z cyklu „Dojrzałe Kino” to pomysł na wciągnięcie seniorów w bieżący obieg kultury. W ramach „” nie proponuje się widzom klasyki, czyli filmów, które pamiętają z czasów swojej młodości, lecz pozycje premierowe, świeże tytuły z bieżącego repertuaru Kina Pod Baranami. Każda projekcja poprzedzona jest krótką prelekcją pani redaktor Marii Malatyńskiej. Kończy się zaś burzliwą dyskusją z udziałem publiczności. „Dojrzałe Kino” to także okazja do spotkania ze znajomymi przy kawie, herbacie i ciasteczku, które funduje widzom Kino Pod Baranami.

PAPUSZA | PAPUSZA
reż. Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze, Polska 2013, 134’

Najnowszy Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego, twórców „Mojego Nikifora” i „Placu Zbawiciela”, to oparta na faktach dramatyczna historia Bronisławy Wajs, pierwszej romskiej poetki, która spisała swoje wiersze.

To też historia spotkania poetów: Jerzy Ficowski dostrzegł jej wielki talent, zachęcił, aby zapisywała swoje utwory, i przetłumaczył je na język polski. W 1956 roku ukazał się pierwszy tomik poezji Bronisławy Wajs zatytułowany „Pieśni Papuszy”. Nie byłoby to możliwe bez wstawiennictwa i pomocy trzeciego poety - Juliana Tuwima. „Gila” Papuszy (tak poetka nazywała swoje wiersze) trwale wzbogaciły polską kulturę o wgląd w cygańską duszę. Papusza błyskawicznie stała się literacką sensacją. Na Papuszę spadły jednak gromy potępienia ze strony romskiej społeczności, została oskarżona przez starszyznę o zdradę języka i przekazanie romskich tajemnic.

Historia Papuszy to autorski film historyczny, który przybliża burzliwe życie poetki. Akcja rozpoczyna się w 1910 roku, a kończy w latach osiemdziesiątych XX wieku. Film rekonstruuje cały, nieistniejący już świat polskich Cyganów. Twórcy do realizacji filmu przygotowywali się ponad 5 lat.

W rolach głównych: Jowita Budnik (Plac Zbawiciela), Antoni Pawlicki (Z odzysku, Czas honoru) jako Ficowski i nagrodzony w Gdyni za swoja rolę męża Papuszy Zbigniew Waleryś.

Papusza to pierwszy polski film w języku romskim. Film zachwyca urodą wysmakowanych, czarno-białych zdjęć Krzysztofa Ptaka i Wojciecha Staronia. Muzykę napisał Jan Kanty Pawluśkiewicz.

„Nasz film to oparta na faktach opowieść o tym, jak losy dwóch wielkich poetów splotły się w dramatyczną opowieść o odwadze tworzenia i jej cenie. O cierpieniu, samotności i poświęceniu. O niespełnionej miłości, ale i o chwilach szczęścia”. Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze

„Po projekcji długo nie mogłam dojść do siebie. Papusza jest dziełem niezwykłym, które wdziera się w podświadomość, wciąga bez reszty, nie pozwala na wystawianie łatwych cenzurek.” Barbara Hollender, „Rzeczpospolita”

„Czarno-białe kadry wyglądają jak przedwojenne zdjęcia Jana Bułhaka. (...) Każde ujęcie nadaje się do samodzielnego studiowania.” Katarzyna Skorupska, Portal Filmowy

„Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń dali filmowi jedne z najbardziej spektakularnych czarno-białych zdjęć ostatnich lat” Dan Fainaru, Screen Daily

„W magnetycznej, zmieniającej się nieustannie twarzy Jowity Budnik widać walkę, wewnętrzny konflikt. Z jednej strony dramatyczna chęć bycia jedną ze „swoich”, a z drugiej nadświadomość, swój własny głos, który trzeba ukrywać.” Paweł T. Felis, „Gazeta Wyborcza”

„Polski duet reżyserski wpisał losy poetki w szerszy kontekst. To historia nie tylko o niej, ale też o jej rodakach. (...) Niewykluczone, że film Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego pozwoli wielu ludziom zmienić zdanie na temat Romów i ich kultury.” Michał Hernes, Stopklatka.pl

Spotkania Dojrzałego Kina odbywają się co środę, w okolicach godziny 11.00. Uczestnicy cyklu prowadzą blog z recenzjami obejrzanych filmów: www.dojrzalekino.pl.

Kino pod Baranami
Rynek Główny 27,
Kraków (12) 423 07 68