21-02-2012
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
W sercu Wieliczki znajduje się, widoczna z daleka, potężna sylweta Zamku Żupnego siedziby solnego przedsiębiorstwa od końca XIII w do 1945 r., a dziś Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. W dawnych wiekach na dziedzińcu zamkowym była usytuowana kuchnia żupna, czyli pierwszy ,,zakład zbiorowego żywienia” w Europie.
To tu do XVI w. wydawano darmowe posiłki górnikom, urzędnikom i wozakom przyjeżdżającym po sól. Na dziedzińcu zamkowym do dziś intrygują resztki 4 filarów - pozostałości po dawnym piecu. Kuchni już nie ma, ale pamięć o niej przetrwała, przywołuje ją też nowa publikacja pt.,,Kuchni żupnej dawne dzieje”.
Wydawnictwo w sposób popularny przybliża obraz historii żywienia górników i innych pracowników w żupie solnej w okresie XIV-XVI w., starając się nakreślić przybliżony wizerunek żupnego stołu i zawartości spiżarni zamkowej na ogólnym tle kulinarnym epoki. Dopełnieniem obrazu są przepisy na potrawy z czasów staropolskich, na które nabywano określone produkty potwierdzone w rachunkach żupnych. Jednym z najoryginalniejszych jest na pewno przepis na przyrządzanie łap niedźwiedzich.
Receptury przywracają dawne smaki i aromaty dając pewien pogląd na to czym delektowali swe podniebienia dawni pracownicy żup. Jeśli chcesz odbyć kulinarną wycieczkę w przeszłość i „zasmakować” w staropolskim menu na Zamku Żupnym w Wieliczce – ta książka jest dla ciebie.
Tytuł: „Kuchni żupnej dawne dzieje”
Autor: Małgorzata Piera
Wydawca: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Ilość stron: 61
Rozdziały:
- Pierwsza „stołówka” w Polsce czyli żupnej kuchni opisane
- Królestwo szafarza – rzut oka na spiżarnię dawnej żupy
- Żupne zakupy
- Słów kilka o początkach i historii kuchni żupnej
- Kulinarne obserwacje dawnych podróżników
- Słodko-kwaśna staropolska strawa
- Wśród starych ksiąg kucharskich …
- Kasza raz ! czyli co mogło posilać dawnych górników, żupników i urzędników
- Piwo – staropolska ambrozja ….
- Słodkie życie … także na zamku
- Wonne zioła i przyprawy co leczą i cieszą podniebienie
- Tęcza barw kuchennej soli ….
- Żupne kulinaria czyli dawne i współczesne solne inspiracje
- Kuchni żupnej podróży w czasie – zakończenie.