Szpieg (Tinker, Tailor, Soldier, Spy)

Dzieło Tomasa Alfredsona postało na podstawie powieści Johna le Carré. Akcja rozgrywa się w Cyrku (w języku agentów MI6 tajna brytyjska służba wywiadowcza), w którego szeregach, na najwyższych szczeblach, działa zakonspirowany podwójny agent. Odkryciem kreta zajmuje się emerytowany oficer wywiadu George Smiley.

Pierwsze skojarzenie z kinem szpiegowskim to 007. Obraz ze znakomitym Garym Oldmanem w roli głównej nie ma jednak nic wspólnego z popularnym cyklem, ani w zasadzie z żadnym spiskowym filmem akcji. Zresztą "Szpieg" nie jest produkcją sensacyjną w tradycyjnym rozumieniu. Nie uświadczymy tu widowiskowych pościgów, bohaterskich wyczynów. Jest skromnie, oszczędnie, niespiesznie, bardzo brytyjsko. I w tym cały urok, a przede wszystkim siła obrazu Alfredsona. To gigantyczne filmowe puzzle, a seans przypomina ich mozolne, co nie znaczy pozbawione przyjemności, układanie. Główkując, analizując, stopniowo dopasowujemy poszczególne elementy. Czasem uda się poskładać jakiś motyw, czasem jednak okazuje się, że coś tylko pozornie znalazło się na swoim miejscu. Niby mniej więcej wiemy, co zobaczymy na skompletowanym obrazku, ale dopiero ostatni klocek, ostatni szczegół tak naprawdę ujawnia całość. Dopiero ostatnia scena pozwala docenić dzieło.

Reżyser kapitalnie buduje historię, obdarzając widza strzępkami informacji, wyrywkami skomplikowanych zależności, układów, relacji. Nie pozwala wyprzedzić swych myśli, kluczy, zwodzi. Bez uciekania do widowiskowych sztuczek, trzyma w napięciu i niezmiennie zaciekawia.

"Szpieg" to misternie zrealizowane, niesłychanie wciągające, kapitalnie zagrane, po prostu bardzo dobre kino.